Park Praski w Warszawie – atrakcje w Parku Praskim

Park Praski w Warszawie, znany również jako Park Praski Żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego, to jedno z najstarszych i najbardziej malowniczych miejsc zielonych w stolicy. Powstał w latach 1865–1871, zajmując powierzchnię 18,7 hektara w sercu dzielnicy Praga-Północ. Jego bogata historia, różnorodna flora i wyjątkowy klimat czynią go nie tylko oazą spokoju, ale także istotnym elementem warszawskiego dziedzictwa kulturowego.

Park Praski w Warszawie – atrakcje w Parku Praskim

Przechadzając się alejkami Parku Praskiego, można nie tylko podziwiać piękno przyrody, ale także odkrywać liczne zabytki i pomniki, które przypominają o jego bogatej przeszłości. Park tętni życiem – odbywają się tu różnorodne wydarzenia kulturalne, które przyciągają zarówno mieszkańców Warszawy, jak i turystów. Dzięki temu stał się prawdziwym centrum społeczno-kulturalnym stolicy, miejscem spotkań i inspiracji.

A co przyniesie przyszłość? Jakie nowe historie zapiszą się na kartach Parku Praskiego w nadchodzących latach? Jedno jest pewne – to zielone serce Pragi-Północ wciąż będzie łączyć historię, naturę i miejskie życie w harmonijną całość, pozostając miejscem wyjątkowym dla kolejnych pokoleń.

Park Praski – historia i powstanie Parku Praskiego

Park Praski w historii to fascynująca opowieść o przemianach miejskiej przestrzeni. Jego początki sięgają terenów dawnych fortyfikacji napoleońskich. W 1871 roku otwarto go jako Park Aleksandrowski, a w 1916 roku zmieniono nazwę na Park Praski. W 1998 roku nadano mu obecną nazwę, upamiętniając Żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego. Park nie tylko zachwyca przyrodą, ale także opowiada historię Warszawy poprzez zmieniające się nazwy i funkcje.

Park Praski Żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego to coś więcej niż zabytkowy park w Warszawie. Jest to żywe świadectwo dziedzictwa kulturowego Pragi-Północ. Jego bogata historia i różnorodna flora przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów. To miejsce, gdzie można odpocząć w otoczeniu zieleni, a także uczestniczyć w licznych wydarzeniach kulturalnych. Park jest świadkiem wielu zmian, jakie zaszły w Warszawie na przestrzeni lat, co czyni go miejscem wyjątkowym.

Projekt i rola Jana Dobrowolskiego

Park Praski został zaprojektowany przez Jana Dobrowolskiego, wybitnego architekta krajobrazu, który nadał mu unikalny charakter geometryczno-krajobrazowy. Dobrowolski, znany również z projektów Ogrodu Krasińskich i Ogrodu Saskiego, stworzył przestrzeń harmonijnie łączącą naturę z architekturą. Centralnym punktem jego wizji jest szeroka aleja, biegnąca przez cały park w kierunku północno-zachodnim, która nadaje miejscu elegancji i funkcjonalności.

Relacja między Janem Dobrowolskim a Parkiem Praskim to przykład idealnego połączenia wizji projektanta z potrzebami miejskiej społeczności. Dzięki jego pracy park stał się przestrzenią, która nie tylko cieszy oko, ale także służy mieszkańcom jako miejsce rekreacji i odpoczynku. Dobrowolski, jako twórca innych znanych warszawskich ogrodów, wniósł do Parku Praskiego swoje doświadczenie i pasję, czyniąc go jednym z najpiękniejszych miejsc zielonych w stolicy.

Lata założenia (1865-1871) i rozwój parku

Historia Parku Praskiego rozpoczęła się w 1865 roku, kiedy podjęto decyzję o przekształceniu tej przestrzeni w zieloną oazę. Jego założenie w latach 1865-1871 było częścią większego planu urbanistycznego, który miał na celu stworzenie miejsc rekreacji dla mieszkańców dynamicznie rozwijającej się Warszawy. Otwarcie parku w 1871 roku stało się ważnym wydarzeniem, które zapoczątkowało nowy rozdział w historii Pragi-Północ.

Rozwój Parku Praskiego od momentu jego powstania aż po dziś dzień odzwierciedla zmieniające się potrzeby i oczekiwania warszawiaków. Dzięki swojej bogatej historii i różnorodnej florze park stał się integralną częścią miejskiego krajobrazu. To miejsce oferuje mieszkańcom i turystom przestrzeń do odpoczynku i kontaktu z naturą. Park Praski to nie tylko zieleń – to historia, która żyje.

Atrakcje Parku Praskiego w Warszawie

Park Praski to miejsce pełne różnorodności i niepowtarzalnego uroku, które przyciąga zarówno mieszkańców Warszawy, jak i turystów z całej Polski. W parku można znaleźć muszlę koncertową, wybieg dla niedźwiedzi, rzeźby zwierząt oraz majestatyczne drzewa, które tworzą wyjątkową atmosferę. Każda z tych atrakcji kryje w sobie unikalną historię, dodając magii temu niezwykłemu zakątkowi stolicy.

Rzeźba żyrafy – symbol parku

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów Parku Praskiego jest rzeźba żyrafy, zaprojektowana w 1981 roku przez Władysława Frycza. Ta metalowa konstrukcja, inspirowana bliskością warszawskiego ZOO, stała się symbolem parku oraz harmonii między sztuką a naturą. Smukła sylwetka żyrafy przyciąga uwagę każdego odwiedzającego, na stałe wpisując się w krajobraz tego miejsca. To dzieło sztuki, które łączy pokolenia i zachwyca swoją formą.

Muszla koncertowa i wydarzenia kulturalne

Muszla koncertowa w Parku Praskim to centrum kulturalnego życia tej przestrzeni. Odbywają się tutaj koncerty, festyny i różnorodne wydarzenia artystyczne, które przyciągają zarówno warszawiaków, jak i gości z innych miast. Szczególną popularnością cieszą się Festyny Praskie – wydarzenia, które od lat gromadzą miłośników muzyki i kultury, tworząc atmosferę radości i wspólnoty. To miejsce, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością, oferując niezapomniane chwile pełne emocji.

Popiersie Elizy Orzeszkowej – artystyczny akcent

W sercu Parku Praskiego znajduje się popiersie Elizy Orzeszkowej, wykonane z brązu przez Henryka Kunę. Odsłonięte w 1938 roku, stanowi hołd dla jednej z najwybitniejszych polskich pisarek. Ten artystyczny akcent przypomina o literackim dziedzictwie Polski i wzbogaca park o element historyczny. To miejsce zachęca do refleksji nad kulturą i historią, dodając głębi spacerom pośród zieleni.

Platan klonolistny – najstarsze drzewo w parku

Wiekowy platan klonolistny, liczący ponad 180 lat, to prawdziwy skarb Parku Praskiego. Jego majestatyczna sylwetka i charakterystyczna, łuszcząca się kora sprawiają, że jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych drzew w tej okolicy. To żywy świadek historii, który przypomina o długiej tradycji parku i jego bliskim związku z naturą. Spacerując w cieniu tego drzewa, można niemal poczuć ducha minionych epok i zanurzyć się w atmosferze przeszłości.

Miłorząb japoński i kasztan jadalny – wyjątkowa flora

W Parku Praskim można podziwiać także rzadkie gatunki drzew, takie jak miłorząb japoński czy kasztan jadalny. Te niezwykłe rośliny nie tylko zachwycają swoim wyglądem, ale również wnoszą historyczne i przyrodnicze znaczenie do tego miejsca. Ich obecność podkreśla różnorodność flory parku, czyniąc go wyjątkowym punktem na mapie warszawskich terenów zielonych. To prawdziwa gratka dla miłośników przyrody i spacerów wśród unikalnej roślinności.

Park Praski w kontekście sąsiedztwa

Park Praski to znacznie więcej niż tylko zielona przestrzeń w sercu Pragi-Północ. Jest to miejsce, które harmonijnie współgra z otaczającym środowiskiem, tworząc wyjątkową przestrzeń publiczną. Dzięki swojemu strategicznemu położeniu, w pobliżu kluczowych obiektów historycznych i kulturalnych, park stał się integralnym elementem miejskiego krajobrazu. Jest świadkiem historii, a jednocześnie codziennym azylem dla mieszkańców i turystów. To przestrzeń, gdzie przeszłość spotyka się z teraźniejszością, oferując chwilę wytchnienia w dynamicznym rytmie miasta.

Ogród Zoologiczny w Warszawie – historia i relacja z parkiem

Jednym z najbliższych i najważniejszych sąsiadów Parku Praskiego jest Ogród Zoologiczny w Warszawie. Co ciekawe, zoo początkowo stanowiło integralną część parku. Otwarty w 1928 roku, szybko zyskał status jednej z głównych atrakcji turystycznych stolicy. Bliskość zoo do parku nie tylko wzbogaca ofertę rekreacyjną, ale także przypomina o ich wspólnej historii. Spacerując alejkami, można niemal poczuć ducha dawnych czasów, gdy zwierzęta były naturalnym elementem tej przestrzeni.

• Rok otwarcia: 1928
• Znaczenie: Jedna z głównych atrakcji turystycznych Warszawy
• Relacja z parkiem: Wspólna historia i bliskość lokalizacji
• Funkcje: Edukacja, rozrywka, historia

Ogród Zoologiczny to miejsce, które łączy edukację, rozrywkę i historię w jedną, spójną całość, oferując niezapomniane wrażenia zarówno mieszkańcom, jak i turystom.

Cerkiew św. Marii Magdaleny – element historycznego krajobrazu

W bezpośrednim sąsiedztwie Parku Praskiego znajduje się Cerkiew św. Marii Magdaleny. To nie tylko miejsce kultu religijnego, ale również symbol bogatego dziedzictwa historycznego Pragi-Północ. Imponująca budowla z charakterystycznymi kopułami jest świadectwem wielokulturowości tej części Warszawy.

• Znaczenie: Symbol dziedzictwa historycznego Pragi-Północ
• Architektura: Charakterystyczne kopuły
• Funkcja: Łączenie duchowości z historią
• Inspiracja: Refleksja nad przeszłością i różnorodnością kulturową miasta

Obecność cerkwi nadaje parkowi unikalnego charakteru, łącząc duchowość z historią. Spacer w pobliżu tej świątyni inspiruje do refleksji nad przeszłością i pozwala lepiej zrozumieć różnorodność kulturową miasta.

Aleja Solidarności – granica parku

Aleja Solidarności, jedna z kluczowych arterii komunikacyjnych Warszawy, wyznacza granicę Parku Praskiego. Jej centralne położenie sprawia, że park jest łatwo dostępny zarówno dla mieszkańców, jak i odwiedzających stolicę. Aleja pełni nie tylko funkcję granicy, ale także stanowi ważny element urbanistyczny, który spaja park z resztą miasta.

• Funkcja: Wyznaczanie granicy parku
• Znaczenie: Łatwy dostęp dla mieszkańców i turystów
• Rola: Łączenie tradycji z nowoczesnością
• Przyciąganie: Spacerowicze, miłośnicy miejskiego życia, osoby szukające wytchnienia

Dzięki Alei Solidarności Park Praski staje się przestrzenią, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością. To miejsce, które przyciąga spacerowiczów, miłośników miejskiego życia i wszystkich szukających chwili wytchnienia w otoczeniu zieleni.

Modernizacja Parku Praskiego (2019-2022)

W latach 2019-2022 modernizacja Parku Praskiego stała się jednym z kluczowych projektów rewitalizacyjnych w Warszawie. Celem tego przedsięwzięcia było nie tylko odświeżenie istniejącej infrastruktury, ale także wprowadzenie nowych elementów, które uczyniłyby park bardziej funkcjonalnym i atrakcyjnym dla mieszkańców. W ramach prac przeprowadzono szczegółową inwentaryzację zieleni, obejmującą 2266 drzew i 82 krzewy. Dzięki temu zadbano zarówno o estetykę, jak i ochronę przyrodniczego dziedzictwa tego miejsca. To właśnie takie działania sprawiają, że Park Praski wyróżnia się na tle innych warszawskich terenów zielonych.

Zakres prac i nowe elementy infrastruktury

Modernizacja objęła szeroki zakres działań, które miały na celu uporządkowanie i unowocześnienie przestrzeni. Kluczowe zmiany obejmowały:

• Odnowienie nawierzchni alejek – poprawiono komfort spacerów i innych aktywności na świeżym powietrzu.
• Nowa fontanna – zlokalizowana w centralnej części parku, szybko stała się miejscem spotkań mieszkańców i turystów.
• Ujednolicenie małej architektury – ławki, kosze na śmieci i inne elementy zyskały spójny, nowoczesny charakter.

Dzięki tym zmianom park stał się bardziej estetyczny i funkcjonalny, oferując przestrzeń przyjazną dla odwiedzających.

Fontanna posadzkowa i Plac z Żyrafą

Jednym z najbardziej spektakularnych efektów modernizacji jest fontanna posadzkowa, która powstała na Placu z Żyrafą. Ta nowoczesna instalacja wodna, wyposażona w dysze zamgławiające, szybko zdobyła popularność jako miejsce spotkań i odpoczynku. Plac z Żyrafą, będący centralnym punktem parku, zyskał na atrakcyjności dzięki tej inwestycji. Dodatkowo:

• Rzeźba żyrafy – stała się jeszcze bardziej rozpoznawalnym symbolem parku.
• Połączenie sztuki z naturą – stworzyło unikalną przestrzeń, która zachwyca zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Plac tętni życiem, inspirując do spędzania czasu na świeżym powietrzu i podkreślając harmonię między nowoczesnością a naturą.

Inwentaryzacja zieleni (2019) – ochrona przyrody

W 2019 roku przeprowadzono inwentaryzację zieleni, która była pierwszym krokiem w modernizacji Parku Praskiego. Skupiono się na ochronie przyrody, dokładnie badając 2266 drzew i 82 krzewy. Analiza ta pozwoliła lepiej zrozumieć stan zdrowia roślinności oraz jej potrzeby, co stało się solidnym fundamentem dla dalszych działań rewitalizacyjnych. Podkreślono w ten sposób, jak istotna jest ekologia w miejskich przestrzeniach zielonych.

Park Praski jest dowodem na to, że harmonia między naturą a nowoczesnością jest możliwa. Jakie kolejne kroki można podjąć, by jeszcze bardziej zintegrować ochronę przyrody z rozwojem infrastruktury miejskiej? To pytanie pozostaje otwarte, inspirując do dalszych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Park Praski w przestrzeni publicznej

Park Praski w przestrzeni publicznej to znacznie więcej niż tylko miejsce na chwilę wytchnienia. Jest to przestrzeń, gdzie historia spotyka się z nowoczesnością, tworząc unikalny klimat Warszawy. Jako jeden z kluczowych parków miejskich, stanowi centrum życia społecznego Pragi-Północ. Przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów, oferując ucieczkę od miejskiego zgiełku. To miejsce, w którym można odnaleźć harmonię między naturą a kulturą, czerpiąc inspirację i spokój. Park żyje rytmem miasta, a jednocześnie pozwala na chwilę zatrzymania i refleksji.

Aleja Kazimierza Lisieckiego 'Dziadka’ i Aleja Waleriana Łukasińskiego

Aleja Kazimierza Lisieckiego 'Dziadka’ oraz Aleja Waleriana Łukasińskiego to dwie główne arterie Parku Praskiego, które opowiadają jego fascynującą historię. Pierwsza, prowadząca od al. Solidarności do Ogrodu Zoologicznego, stanowi centralną oś parku i jest świadkiem jego bogatej przeszłości. Druga, równie istotna, podkreśla historyczne znaczenie tego miejsca. Obie aleje zapraszają na spacery, oferując przestrzeń do refleksji i podziwiania piękna otaczającej przyrody. Spacerując nimi, można poczuć ducha przeszłości, który wciąż unosi się w powietrzu, tworząc niepowtarzalny klimat.

Rola parku w rekreacji i wypoczynku mieszkańców

Park Praski to prawdziwy skarb dla mieszkańców Pragi-Północ, jeśli chodzi o rekreację i wypoczynek. Jego różnorodna oferta sprawia, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Można:

• wybrać się na spokojny spacer malowniczymi alejkami,
• zorganizować rodzinny piknik,
• spróbować swoich sił w aktywnościach sportowych,
• spotkać się z przyjaciółmi w przyjaznej atmosferze.

Dzięki dogodnej lokalizacji i wyjątkowemu klimatowi, park przyciąga zarówno młodsze, jak i starsze pokolenia. To miejsce spotkań, integracji i wspólnego spędzania czasu. W przyszłości park może zaskoczyć nas jeszcze bardziej nowatorskimi formami rekreacji, które odpowiedzą na zmieniające się potrzeby mieszkańców. To przestrzeń, która stale ewoluuje, dostosowując się do rytmu życia miasta.

Park Praski jako zielone serce Pragi-Północ

Park Praski nie bez powodu nazywany jest zielonym sercem Pragi-Północ. Jego bujna roślinność i bogactwo biologiczne tworzą prawdziwą oazę spokoju w samym sercu miasta. To miejsce, gdzie mieszkańcy mogą cieszyć się bliskością natury i odpocząć od codziennego zgiełku. Park pełni nie tylko funkcję rekreacyjną, ale także ekologiczną:

• wspiera różnorodność gatunkową,
• poprawia jakość powietrza,
• daje schronienie wielu gatunkom zwierząt,
• oferuje przyjemny cień w upalne dni.

Przez cały rok zaprasza do relaksu i kontaktu z przyrodą. Jakie nowe inicjatywy mogłyby jeszcze bardziej podkreślić rolę Parku Praskiego jako kluczowego elementu miejskiego ekosystemu? Może warto pomyśleć o projektach, które jeszcze bardziej zbliżą ludzi do natury i podkreślą ekologiczne znaczenie tego miejsca?

Park Praski w kontekście historii i kultury

Park Praski to znacznie więcej niż tylko zielona oaza w sercu Warszawy. Jest to przestrzeń, która przez lata była świadkiem kluczowych wydarzeń, kształtujących losy miasta i jego mieszkańców. Jego historia nierozerwalnie splata się z rozwojem stolicy oraz codziennym życiem warszawiaków. Dzięki licznym wydarzeniom kulturalnym, które miały tu miejsce na przestrzeni dekad, park zyskał wyjątkowy charakter, odzwierciedlając zmieniające się oblicze Warszawy. To nie tylko świadek przeszłości, ale także żywa część dziedzictwa miasta, która wciąż inspiruje i zachwyca kolejne pokolenia.

Wieża spadochronowa i Lunapark „Sto Pociech” – wspomnienia z przeszłości

Park Praski skrywa w sobie wiele wspomnień, które na trwałe zapisały się w sercach warszawiaków. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów jego historii była Wieża spadochronowa, funkcjonująca w latach 1937-1975. Ta imponująca, 28-metrowa konstrukcja nie tylko służyła celom szkoleniowym, ale także przyciągała miłośników adrenaliny i ciekawskich widzów. Stała się symbolem parku, oferując emocje, które do dziś wspominają starsi mieszkańcy stolicy. To miejsce budziło podziw i ekscytację, będąc jednym z najbardziej charakterystycznych punktów parku.

Nie mniej popularny był Lunapark „Sto Pociech”, działający w latach 1930-1939. To miejsce pełne śmiechu i radości oferowało atrakcje takie jak:

• diabelski młyn,
• karuzela,
• wieża spadochronowa.

Lunapark był przestrzenią, gdzie warszawiacy spędzali beztroskie chwile z rodziną i przyjaciółmi. Choć dawno zniknął z mapy miasta, jego legenda wciąż żyje w opowieściach starszych pokoleń. Przypomina o czasach, gdy park był centrum rozrywki, pełnym życia i zabawy.

Festyny Praskie i tradycje kulturalne

Festyny Praskie to prawdziwa wizytówka kulturalna Parku Praskiego. Te coroczne wydarzenia przyciągają zarówno mieszkańców Warszawy, jak i turystów, oferując bogaty program pełen muzyki, sztuki i rozrywki. To nie tylko okazja do wspólnej zabawy, ale także sposób na celebrowanie lokalnej kultury i budowanie więzi międzyludzkich. Festyny łączą pokolenia, tworząc atmosferę radości i wspólnego świętowania.

Podczas Festynów Praskich park zamienia się w tętniące życiem centrum wydarzeń. W programie można znaleźć:

• koncerty,
• spektakle teatralne,
• pokazy sztuki ulicznej,
• warsztaty artystyczne.

To miejsce, gdzie tradycje są pielęgnowane i przekazywane dalej, a różnorodność artystyczna zachwyca każdego, kto tu przybywa. Festyny nie tylko wzbogacają kulturalną ofertę Warszawy, ale także podkreślają wyjątkową rolę Parku Praskiego jako przestrzeni spotkań, radości i wspólnego celebrowania życia.

Zarządzanie i przyszłość Parku Praskiego

Zarządzanie Parkiem Praskim to złożone wyzwanie, które wymaga nie tylko codziennej troski o jego wygląd, ale także strategicznego planowania na przyszłość. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa Zarząd Zieleni m.st. Warszawy, który z zaangażowaniem pracuje nad rozwojem i modernizacją tego wyjątkowego miejsca. Dzięki ich wysiłkom park nie tylko zachowuje swoje naturalne piękno, ale także dostosowuje się do potrzeb mieszkańców i turystów.

Współczesne zarządzanie takim miejscem obejmuje szeroki zakres działań, takich jak:

• Monitorowanie stanu zieleni i jej pielęgnacja,
• Rozwój infrastruktury, by park był bardziej funkcjonalny,
• Tworzenie przestrzeni przyjaznych dla różnych grup użytkowników,
• Wdrażanie nowoczesnych rozwiązań, które podnoszą standard zarządzania.

Park Praski to miejsce, które łączy możliwość aktywnego spędzania czasu z chwilami wytchnienia w ciszy. Czy wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań może jeszcze bardziej podnieść jego standard? Przyszłość z pewnością przyniesie odpowiedź na to pytanie.

Rola Zarządu Zieleni m.st. Warszawy

Zarząd Zieleni m.st. Warszawy pełni kluczową rolę w utrzymaniu i rozwoju Parku Praskiego. Jako instytucja odpowiedzialna za ten zielony zakątek miasta, dąży do tego, by park był funkcjonalny, estetyczny i dostępny dla wszystkich. Ich działania obejmują zarówno codzienne prace konserwacyjne, jak i realizację ambitnych projektów modernizacyjnych, które zmieniają przestrzeń parku na lepsze.

Najważniejsze zadania Zarządu Zieleni to:

• Inwentaryzacja zieleni – bieżące monitorowanie stanu drzew i krzewów oraz planowanie ich pielęgnacji,
• Rozwój infrastruktury – wprowadzanie nowych elementów, które wzbogacają przestrzeń parku,
• Podnoszenie komfortu odwiedzających – tworzenie miejsc przyjaznych dla mieszkańców i turystów.

Jakie kolejne inicjatywy mogą jeszcze bardziej wzmocnić rolę Zarządu Zieleni w kształtowaniu przyszłości Parku Praskiego? To pytanie pozostaje otwarte, a odpowiedzi mogą być inspirujące.

Plany na dalszy rozwój i utrzymanie parku

Ambitne plany na przyszłość Parku Praskiego obejmują zarówno kontynuację modernizacji, jak i troskę o zieleń. W najbliższych latach Zarząd Zieleni m.st. Warszawy zamierza realizować projekty, które poprawią estetykę parku i zwiększą jego funkcjonalność.

Priorytety na przyszłość to:

• Modernizacja infrastruktury – uczynienie parku jeszcze bardziej przyjaznym miejscem dla mieszkańców i turystów,
• Ochrona i pielęgnacja zieleni – zachowanie unikalnego charakteru parku,
• Wdrażanie innowacyjnych rozwiązań – integracja rozwoju parku z oczekiwaniami lokalnej społeczności.

Dzięki tym działaniom Park Praski ma szansę stać się jeszcze bardziej atrakcyjnym punktem na mapie Warszawy, przyciągającym odwiedzających przez cały rok. Jakie nowe pomysły mogą zostać wdrożone, by jeszcze lepiej odpowiadać na potrzeby mieszkańców? To wyzwanie, które z pewnością przyniesie inspirujące rozwiązania.

1 z 8