Fizjoterapia jest wpleciona w proces leczenia chorób neurologicznych. W wielu schorzeniach rozpoczęcie jej natychmiast po postawieniu diagnozy warunkuje odzyskanie sprawności. Jakie korzyści przynosi fizjoterapia neurologiczna? Dlaczego stanowi tak ważny element leczenia? Wyjaśniamy.
Kiedy stosuje się fizjoterapię neurologiczną?
Fizjoterapia jest złożonym zespołem czynności, które mają kluczowe znaczenie dla spowolnienia postępowania szeregu chorób neurologicznych i stanów związanych z uszkodzeniem struktur nerwowych. Zalicza się ją do metod wspomagających leczenie, a w wielu przypadkach okazuje się niezbędnym elementem procesu terapeutycznego, który w znacznym stopniu wpływa na poprawę jakości życia. Fizjoterapia neurologiczna bazuje na neuroplastyczności neuronalnej, potocznie zwaną plastycznością mózgu. Dzięki tej właściwości możliwe jest odzyskanie utraconych połączeń nerwowych i modyfikowanie już istniejących poprzez odpowiednią stymulację.
Działania fizjoterapeutyczne służą przywróceniu sprawności nie tylko układu mięśniowo-szkieletowego, ale również oddechowego. Fizjoterapię stosuje się np. przy uszkodzeniu pnia mózgu, do którego może dojść w wyniku udaru lub urazu głowy. Usprawnianie chorego rozpoczyna się już w drugiej dobie po udarze mózgu i zajmuje wiele miesięcy. Proces fizjoterapeutyczny może też trwać do końca życia pacjenta. Ciągłej rehabilitacji poddawane są osoby z wrodzonymi chorobami genetycznymi, takimi jak zespół Downa, oraz z chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Parkinsona, choroba Alzheimera, rdzeniowy zanik mięśni (SMA), stwardnienie zanikowe boczne (ALS).
Fizjoterapia poprawia sprawność ruchową i zwiększa siłę mięśni. Przeciwdziała również przykurczom mięśniowo-szkieletowym, powikłaniom płucnym i krążeniowym oraz powstawaniu odleżyn u pacjentów leżących.
Na czym polega fizjoprofilaktyka chorób neurologicznych?
Z fizjoterapią neurologiczną w parze idzie fizjoprofilaktyka, którą wdraża się dużo wcześniej niż jakiekolwiek leczenie. Dotyczy ona osób zdrowych, ale szczególnie zagrożonych zapadnięciem na choroby ośrodkowego układu nerwowego (fizjoprofilaktyka pierwotna), jak również pacjentów już zdiagnozowanych, których chroni przed negatywnymi skutkami wykrytych schorzeń i zapobiega nawrotom (fizjoprofilaktyka wtórna i trzeciorzędowa). Fizjoprofilaktyka zakłada eliminowanie czynników ryzyka chorób neurologicznych (palenia tytoniu, nadużywania soli, niskiego poziomu nawodnienia, nadciśnienia tętniczego itp.) i propagowanie aktywności fizycznej, która u udarowców zmniejsza ryzyko ponownego udaru o 25–30%.