📆 Data: 27.06 – 21.09.2025
⌚️ Godzina: wtorek – niedziela: 12:00 – 20:00
📌 Miejsce: Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa – Śródmieście
Przestrzenie | wystawa Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
Wystawa „Przestrzenie” to wyjątkowa okazja, by zanurzyć się w zjawisko, które na trwałe zmieniło sposób, w jaki myślimy o sztuce i jej obecności w przestrzeni. Pokazując prace klasyków polskiej sztuki współczesnej — takich jak Magdalena Abakanowicz, Wojciech Fangor, Henryk Stażewski czy Maria Pinińska-Bereś — wystawa przybliża fenomen sztuki „environment”, jednego z najważniejszych i najbardziej nowatorskich nurtów drugiej połowy XX wieku.
Jak wygląda sztuka, która angażuje różne zmysły i pozwala dosłownie wejść do środka dzieła? Na wystawie „Przestrzenie” w Zachęcie — Narodowej Galerii Sztuki prezentujemy unikatowe realizacje klasyków polskiej sztuki współczesnej, które zmieniły sposób myślenia o przestrzeni, widzu i ekspozycji. Rekonstrukcje historycznych dzieł oraz bogate materiały archiwalne pozwalają odkryć pionierskie praktyki artystyczne, które inspirują do dziś.
Termin „environment” (z ang. otoczenie) odnosi się do prac, które angażują widza fizycznie i zmysłowo — przestrzeni zaprojektowanych tak, by można było do nich wejść, doświadczyć ich światła, dźwięku, koloru i rytmu. Ten sposób myślenia o sztuce wyprzedza o dekady dzisiejsze instalacje immersyjne. To nie tylko forma, ale cała nowa logika tworzenia — łącząca malarstwo, rzeźbę, architekturę i happening.
W Polsce środowisko artystyczne wcześnie podjęło prace sytuujące się w tym nurcie. Za pierwsze dzieło „environment” w Polsce uznaje się „Studium przestrzeni” (1958) Wojciecha Fangora i Stanisława Zamecznika. To właśnie malarstwo — z jego eksperymentami z perspektywą, głębią i trójwymiarowością — stało się główną siłą napędową dla rozwoju „environment” w naszym kraju. Drugim ważnym impulsem była współpraca artystów z architektami przy projektowaniu wystaw — w szczególności z Oskarem i Zofią Hansenami oraz Stanisławem Zamecznikiem.
W ramach wystawy można zobaczyć pięć rekonstrukcji realizacji „environment” — trzy z nich prezentowane są po raz pierwszy od momentu ich powstania. Są to prace, które różnią się podejściem — od malarskiego i konceptualnego, przez rzeźbiarskie, po próby multisensorycznego oddziaływania na widza. Wszystkie łączy kryterium oryginalności i eksperymentu.
Oprócz rekonstrukcji ekspozycja obejmuje także dokumentację twórczości takich artystów jak Włodzimierz Borowski, Józef Szajna, Zbigniew Dłubak, Edward Krasiński, Zbigniew Gostomski i Zygmunt Targowski.
Ważnym kontekstem dla wystawy są również galerie i imprezy artystyczne, dzięki którym możliwe były eksperymenty z formą i przestrzenią. Oprócz Galerii Foksal, której niewielka przestrzeń ekspozycyjna zachęcała do pracy z przestrzenią i koncepcją wystawy jako medium sztuki, Zachęta przypomina działalność Galerii Współczesnej w Warszawie, prowadzonej przez Janusza i Marię Boguckich, w której w latach 60. i 70. XX wieku zaprezentowano cztery z pokazywanych dziś w odtworzonej formie prac.
„Przestrzenie” to nie tylko przegląd historycznych realizacji. Celem wystawy jest także refleksja nad tym, jak sztuka przestrzeni kształtowała nowe modele myślenia o ekspozycji, relacji z odbiorcą i granicach artystycznych dyscyplin. W czasach wszechobecności instalacji immersyjnych i mediów cyfrowych wystawa pozwala sięgnąć do źródeł tego fenomenu i docenić pionierskie podejście twórców, którzy mimo licznych ograniczeń w nieskrępowany sposób podejmowali eksperyment w sztuce.
Wydarzenie na FB: https://www.facebook.com/events/1031298005867248/1031298019200580/
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Śledź na bieżąco: wydarzenia Warszawa, darmowe wydarzenia Warszawa, weekend w Warszawie.
Na naszej stronie warsawcity.info możesz również zakupić 🎫 bilety na wydarzenia w Warszawie.
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Napisz maila na redakcja@warsawcity.info
